Egzekucja Polaków w Lesznie, 20.10.1939 r.
Egzekucja mieszkańców Bochni
KL Auschwitz-Birkenau
Artykuł Warszawa – miasto feniks z miesięcznika "Pamięć.pl" 2016/1
© 2015 Biuro Edukacji Publicznej IPN. Wszystkie prawa zastrzeżone. Autorzy publikacji: Adam Dziurok, Marek Gałęzowski, Łukasz Kamiński, Filip Musiał Koordynator projektu: Tomasz Ginter (tomasz.ginter@ipn.gov.pl) |
Potrzebujeszwersjidrukowanej? |
Skazani na śmierć prowadzeni przez żandarmerię niemiecką na miejsce egzekucji.
Skazani na śmierć prowadzeni przez żandarmerię niemiecką na miejsce egzekucji.
Egzekucja przez rozstrzelanie dwudziestu Polaków w Lesznie pod murami więzienia przy ul. Kościuszki. Zwłoki skazanych na śmierć leżą pod murem przy workach z piaskiem. Obok przechodzą żandarmi niemieccy.
Po egzekucji. Zwłoki skazanych na śmierć leżą pod murem przy workach z piaskiem. Obok żandarm dobija z pistoletu rannych.
Zbliżenie grupy niemieckich wyższych oficerów SS i policji stojących na rynku. Pierwszy z prawej to prawdopodobnie generał brygady SS Otto Gustaw Wachter, gubernator Dystryktu Kraków, obok - inny generał SS.
Grupa niemieckich oficerów SS i policji stojących na rynku, w większości odwróconych tyłem. W środku (z jasynymi wyłogami płaszcza) stoi prawdopobnie generał brygady SS Otto Gustaw Wachter, gubernator Dystryktu Kraków. Na dalszym planie widoczne samochody ciężarowe i ambulans.
Grupa żołnierzy niemieckich z formacji SS lub policji stojących na rynku przy kuchni polowej. Po prawej kuchnia polowa i dwóch obsługujących ją żołnierzy w furażerkach.
Czterech mężczyzn zatrzymanych przez Niemców stoi na rynku przy pomniku. Z lewej widoczny wysoki cokół z płaskorzeźbą, na pierwszym planie ogrodzenie ze stalowych łańcuchów i betonowych słupów. Spośród mężczyzn pierwszy z prawej nosi mundur (prawdopodobnie wojskowy) i czapkę rogatywkę, pozostali są w ubraniach cywilnych. Na dalszym planie samochody ciężarowe, a przed nimi dwóch niemieckich żołnierzy.
Czterech mężczyzn zatrzymanych przez Niemców stoi na rynku przy pomniku. Z prawej widoczny cokół, dookoła ogrodzenie ze stalowych łańcuchów i betonowych słupów. Na dalszym planie widoczne samochody ciężarowe, a w tle budynki.
Grupa skazańców ustawiona nieco bokiem na łące pokrytej śniegiem. Z przodu widoczny niemiecki żołnierz w długim płaszczu i z chlebakiem przy pasie. Czterech innych żołnierzy stoi wzdłuż krawędzi stoku, a piąty idzie z prawej. W tle widoczna zabudowa miasta.
Grupa skazańców prowadzona po pokrytej śniegiem łące. Na pierwszym planie widoczny niemiecki żołnierz w długim płaszczu z bagnetem u pasa. W tle pod lasem stoją liczni niemieccy żołnierze oraz oficerowie SS i policji.
Moment rozstrzelania: na pierwszym planie trzech członków plutonu egzekucyjnego oddaje strzały, w tle grupa skazańców.
Moment rozstrzelania: na pierwszym planie odwróceni tyłem członkowie plutonu egzekucyjnego po oddaniu strzałów - drugi od lewej opuszcza już broń. Na dalszym planie widoczne leżące zwłoki zamordowanych, w tym jedne (w środku) jeszcze opadają z rękoma skrępowanymi z tyłu. Żołnierze niemieccy ubrani w długie płaszcze wojskowe, stalowe hełmy, a przy pasach głównych widoczne elementy ekwipunku: menażki, chlebaki, bagnety i kabury pistoletów.
Moment egzekucji zatrzymanych Polaków. Po prawej pod lasem widoczne leżące na śniegu zwłoki oraz kilku stojących jeszcze skazanych. Po lewej stojący szereg niemieckich żołnierzy i oficerów SS oraz policji, w tym pluton egzekucyjny z wycelowanymi karabinami. Na pierwszym planie żołnierz prawdopodobnie wykonujący zdjęcia i oficer.
Leżące pod lasem ciała rozstrzelanych Polaków. Po lewej w oddali widoczni niemieccy żołnierze i oficerowie (w tym oficer w płaszczu z kożucha).
Zwłoki rozstrzelanych Polaków leżące na śniegu. Niektórzy mają skrępowane z tyłu ręce.
Mieszkańcy Bochni zmuszeni przez Niemców przystępują do grzebania zwłok: widoczne leżące na śniegu zwłoki rozstrzelanych oraz mężczyźni z łopatami.
Brama do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Widoczny słynny napis „Arbeit macht frei” (Praca czyni wolnym).
Występ orkiestry obozowej KL Auschwitz-Birkenau wiosną 1941 r. Widoczna grupa kilkunastu osób grających na różnych instrumentach. Tyłem do orkiestry na podeście stoi dyrygent - więzień Franciszek Nierychło, wokół orkiestry zgromadzona grupa więźniów. Za orkiestrą widoczny drewniany budynek kuchni obozowej. W tle po prawej stronie widoczne bloki nr 25, 20, 19, 18.
Obóz zagłady KL Auschwitz-Birkenau w Brzezince (tzw. KL Auschwitz II) po zakończeniu wojny - widok z dużej odległości. Na pierwszym planie łąki z biegnącymi przez nie dwoma rzędami drewnianych słupów z rozwieszonymi przewodami elektrycznymi. Za łąką rzędy niskich drewnianych baraków obozowych i wieżyczki strażnicze.
Zdjęcie lotnicze rzędów drewnianych baraków obozu zagłady KL Auschwitz-Birkenau (tzw. KL Auschwitz II) zimą 1945 roku bezpośrednio po wyzwoleniu.
KL Auschwitz-Birkenau po wyzwoleniu zimą 1945 roku. Zbliżenie narożnika wewnętrznego ogrodzenia obozu macierzystego KL Auschwitz-Birkenau (tzw. obóz Auschwitz I) od strony rzeki Soły. Dwa rzędy słupów betonowych z gęsto rozwieszonym drutem kolczastym pod wysokim napięciem, niektóre słupy zakończone lampami. W głębi z lewej między dwoma słupami widoczna drewniana wieżyczka strażnicza z przeszklonymi oknami na piętrze. Po lewej widoczny rząd dwupiętrowych bloków z cegły (prawdopodobnie kolejno bloki nr 1, 2, 3, 4, 5).
Tzw. Ściana Śmierci - mur ceglany między blokiem 10 i 11 obozu macierzystego KL Auschwitz od strony podwórza. Po obu stronach fragmenty ceglanych budynków obu bloków. Po lewej pod ścianą leżą porzucone drewniane deski i fragmenty konstrukcji drewnianych. Za murem widoczne dwa drzewa.
Widok na podwórze bloku 11 obozu macierzystego KL Auschwitz od strony Ściany Śmierci. Pośrodku widoczna przenośna drewniana szubienica. W głębi ceglany mur z bramą wejsciową, oddzielający podwórze od reszty obozu. Po lewej budynek bloku 11 z wejściem i prowadzące do niego schody. Na podwórzu po prawej pod ścianą leżą porzucone drewniane deski i fragmenty konstrukcji drewnianych.
Blok 11 obozu macierzystego KL Auschwitz-Birkenau (tzw. Auschwitz I) od strony podwórza - widok z okna bloku po drugiej stronie alei. U dołu fragment ceglanego muru oddzielającego podworze między blokami 10 i 11 od reszty obozu. Okna na parterze zabezpieczone kratami z metalowych prętów. Okna na pietrze zamurowane cegłami do wysokości 3/4 (nad 2 i 3 od prawej wyraźne okopcenia dymem). Po lewej fragment narożnika bloku 10. Na pierwszym planie słup z przewodami.
Teren żwirowni w Oświęcimiu zarośniętej trawą i kwiatami polnymi. Po prawej fragment drzew rosnących na poboczu drogi. Po lewej wysoki ceglany budynek (tzw. Theatergebäude) służący jako magazyn zrabowanego więźniom mienia. Na dalszym planie południowy narożnik obozu macierzystego KL Auschwitz-Birkenau (tzw. Auschwitz I) otoczony murem z płyt betonowych, za którym widać rzędy bloków (po prawej blok 11, za nim 10, 9 i kolejne, a po lewej budynek piekarni dla SS).
Budynki tzw. Kanady przy obozie macierzystym w Oświęcimiu (KL Auschwitz I), w których Niemcy składowali mienie odebrane więźniom. Na pierwszym planie bita droga gruntowa i rozległa łąka porośnięta trawą i polnymi kwiatami. U dołu z prawej sterta gruzu. W oddali 4 rzędy dwupiętrowych budynków z cegły: pierwszy rząd od prawej liczy 5 budynków, których dłuższe boki są połaczone dwuspadowym daszkiem.
Były więzień obozu koncentracyjnego KL Auschwitz-Birkenau NN Tauber prezentuje działanie metalowego wózka krematoryjnego, wykorzystywanego do podawania ciał do pieców w krematorium, po wyzwoleniu znalezionego na strychu budynku "Kanady" przy obozie macierzystym w Oświęcimiu (tzw. KL Auschwitz I). Na podajniku na plecach leży były więzień ubrany w strój obozowy w pasy (spodnie ciemniejsze niż bluza), skierowany nogami w stronę wózka. W dali widoczne ułożone worki z włosami obciętymi przez Niemców więźniarkom i przygotowanymi do wysyłki do Niemiec. Pod ścianą po lewej ustawione elementy z drewnianych desek, słomiana mata i kraty. Na podłodze po prawej leżą dwie wiązki słomy, w tle po prawej sterta nieokreślonych dóbr odebranych więźniom.
Główna brama wjazdowa ( tzw. Brama Śmierci ) obozu zagłady KL Auschwitz-Birkenau (tzw. KL Auschwitz II) po zakończeniu wojny - widok od strony rampy wewnątrz obozu. Długi drewniany budynek z wysoką wieżą nad rampą kolejową prowadzącą do obozu, prawa część pokryta malowaniem maskującym w nieregularne plamy, po lewej brama wjazdowa dla pojazdów. Od bramy prowadzi tor kolejowy rozwidlający się na dwie rampy, między którymi znajduje się sterta miednic metalowych i innych przedmiotów. Po obu stronach rzędy betonowych słupów ogrodzenia z drutu kolczastego.
Bocznica kolejowa (tzw. Rampa Śmierci) wewnątrz obozu zagłady KL Auschwitz-Birkenau (tzw. KL Auschwitz II) po zakończeniu wojny. Biegnący po niskim nasypie ze żwiru tor kolejowy rozwidlający się na trzy, po lewej tuż przy jednej z szyn przekładnia zwrotnicy. Po obu stronach rzędy betonowych słupów ogrodzenia obozu kobiecego (tzw. Abschnitt B I, z prawej) i obozu męskiego (tzw. Abschnitt B II, z lewej), za ogrodzeniami zasłonięte drewniane baraki. W głębi na wprost długi drewniany budynek z wysoką wieżą - główna brama obozowa (tzw. Brama Śmierci), na tle której na jednym z torów stoi prawdopodobnie lokomotywa.
Zdjęcie lotnicze (wykonane z alianckiego samolotu rozpoznawczego) niemieckiego obozu zagłady KL Auschwitz II Birkenau - widok w kierunku północno-wschodnim. Widoczne rzędy baraków: po prawej tzw. obóz kobiecy (odcinki B Ia i B Ib, bocznica kolejowa wewnątrz obozu prowadząca do komór gazowych i krematoriów (u dołu po lewej stronie rampy krematorium III, po prawej - krematorium II), pośrodku odcinek B II, po lewej - odcinek B III (obóz dla Żydów węgierskich).
Widok na obóz koncentracyjny KL Auschwitz-Birkenau z budynku bramy głównej.
Zdjęcie sygnalityczne więźnia Auschwitz Eugeniusza Nowackiego (ur. 2.03.1983 w Kaliszu, z zawodu inżyniera). Nowacki został przywieziony do Auschwitz 22.09.1940 r., w 1944 r. został przeniesiony do KL Gross-Rosen. Przeżył wojnę.
Zdjęcie sygnalityczne więźnia Auschwitz Mieczysława Kościelniaka (ur. w Kaliszu 28.01.1912 r., z zawodu malarz)
Więźniowie Sonderkommanda podczas palenia zwłok zagazowanych ofiar. Na ziemi leżą ciała przed wrzuceniem ich do dołów. Fotografię wykonał z ukrycia (z okna) Dawid Gzek, więzień Sonderkommanda w KL Auschwitz-Birkenau.